Δεν μπορείς να τη δεις όμως η φλεγμονή ευθύνεται για τις καρδιαγγειακές παθήσεις τον καρκίνο και τα εγκεφαλικά…
Αν ψάξεις στα αρχεία των νοσοκομείων θα διαπιστώσεις ότι στους συνήθεις ύποπτοι -που συγκαταλέγονται σχεδόν πάντα ανάμεσα στις αιτίες θανάτου- φιγουράρουν ο καρκίνος, οι καρδιαγγειακές παθήσεις και η νόσος Αλτσχάιμερ. Αυτό που δεν γνωρίζεις ίσως σχετικά με τις χρόνιες φλεγμονές, οι οποίες αποτελούν μια αντίδραση του ανοσοποιητικού σου συστήματος που συντελείται βαθιά μέσα στο σώμα σου, είναι ότι οι ειδικοί τις ενοχοποιούν ως υπεύθυνες για την εκδήλωση των παραπάνω παθήσεων. «Η πλειοψηφία των σοβαρών παθήσεων φαίνεται να έχει κάποια σύνδεση με τις χρόνιες φλεγμονές του οργανισμού», λέει ο James Dillard, M.D. ειδικός στις φλεγμονές. Οι ειδικοί θεωρούν ότι η χρόνιες φλεγμονές παίζουν ρόλο κλειδί σε 11 από τις 15 αιτίες θανάτου στις ΗΠΑ. Επίσης βρήκαν ότι αυτή η σιωπηλή διαδικασία που λαμβάνει χώρα μέσα στο σώμα σου- κατά την οποία το ανοσοποιητικό σύστημα του οργανισμού σου στρέφεται εναντίον του εαυτού του- είναι υπεύθυνη και για ορισμένες λιγότερο σοβαρές ανησυχίες που απλώς κάνουν τη ζωή σου πιο μίζερη. Τα στοιχεία δείχνουν ότι τα κρούσματα αρθρίτιδας, ορισμένων μορφών αλλεργίας και του άσθματος έχουν αυξηθεί επικίνδυνα τα τελευταία χρόνια και οι ειδικοί βρίσκονται μάλιστα σε κατάσταση συναγερμού για αυτόν τον λόγο, λέει ο Ski Chilton, Ph.D. καθηγητής φαρμακολογίας στο Ιατρικό κέντρο Wake Forest Baptist.
Η δραματική αυτή επάνοδος σε αυτές τις ηπιότερες παθήσεις δείχνει ότι η χρόνια φλεγμονή έχει επίσης αυξητική τάση και ότι αναμένεται να πυροδοτήσει σοβαρότερες ασθένειες. Καθώς ο ιατρικός κόσμος εξακολουθεί να προσπαθεί να κατανοήσει καλύτερα τις αιτίες χρόνιας φλεγμονής, ένα διαρκώς αυξανόμενο μέρος των ερευνών ρίχνει φως σε αυτήν την ελάχιστα κατανοητή εσωτερική διαδικασία του οργανισμού προσφέροντας παράλληλα νέους τρόπους για την καταπολέμησή της. Πιθανότατα να είσαι εξοικειωμένος ήδη με την καταπολέμηση της οξείας φλεγμονής: πρόκειται π.χ. για τον ερεθισμό, την ερυθρότητα και το πρήξιμο που προκαλείται στα ούλα σου στην περίπτωση που έχεις ουλίτιδα (φλεγμονή των ούλων). Αυτή είναι μια μορφή οξείας φλεγμονής. Αυτά τα συμπτώματα πυροδοτούνται από τα λευκά αιμοσφαίρια που επιστρατεύονται από τον οργανισμό σου και συγκεντρώνονται στην πάσχουσα περιοχή για να προστατεύσουν και να επουλώσουν την πληγή του. Η χρόνια φλεγμονή εκδηλώνεται επίσης και στο εσωτερικό του οργανισμού χωρίς εσύ να βλέπεις τίποτα στην περίπτωση που έχεις, για παράδειγμα, μια εσωτερική λοίμωξη όπως η πνευμονία. Τότε κάποια από αυτά τα λευκά αιμοσφαίρια στοχοποιούν τα βακτήρια που βρίσκονται στους ιστούς του οργανισμού σου και στην κυκλοφορία του αίματος με σκοπό να τα εξουδετερώσουν. Και στις δύο περιπτώσεις το οίδημα, η θερμότητα ή η ερυθρότητα που εκδηλώνονται αποτελούν ενδείξεις της μάχης που δίνει ο οργανισμός σου στην προσπάθεια του να καταπολεμήσει τη λοίμωξη και τους εισβολείς που σου προκάλεσαν τη φλεγμονή. Η χρόνια φλεγμονή από την άλλη πλευρά διαφέρει. Προκαλείται όταν τα λευκά αιμοσφαίρια του αίματος παράγονται από τον οργανισμό σου για την καταπολέμηση μιας μόλυνσης που δεν υποχωρεί. Αντ΄ αυτού επιτίθενται όμως στους υγιείς ιστούς. «Η άμυνά μας μας βομβαρδίζει με φιλικά πυρά» , λέει ο Peter Libby, M.D., καρδιολόγος από την ιατρική σχολή του Harvard που μελετά τις φλεγμονές. Ίσως όχι και τόσο φιλικά τελικά. ¨Όταν η χρόνια φλεγμονή αυξάνεται τότε ξεκινούν τα προβλήματα ιδιαίτερα όπου υπάρχει γενετική προδιάθεση. Αν έχεις προδιάθεση προβλημάτων στις αρτηρίες τότε μπορεί να εκδηλώσεις κάποια καρδιαγγειακή πάθηση, αν έχεις προδιάθεση στις αρθρώσεις τότε μπορεί να εκδηλώσεις αρθρίτιδα. Αν είσαι γενετικά επιρρεπής στα προβλήματα μνήμης τότε μπορεί να εκδηλώσεις Αλτσχάιμερ. «Σε κάθε περίπτωση η ίδια διαδικασία πυροδοτεί όλες τις παραπάνω παθήσεις», λέει ο Brent Bauer, M.D., από τη Mayo Clinic. Μπορείς να σταματήσεις τη χρόνια φλεγμονή και όταν τα καταφέρεις θα αυξήσεις δραματικά τις πιθανότητες να αποφύγεις κάποιες από τις βασικές αιτίες πρόωρου θανάτου. Ας δούμε τις επιπτώσεις της φλεγμονής στις παθήσεις της καρδιάς που ευθύνονται για τον έναν στους 4 θανάτους στις ΗΠΑ. Τα λευκά αιμοσφαίρια παράγονται διαρκώς στο μυελό των οστών και αποθηκεύονται στο αίμα και στον λεμφικό ιστό. Αυτά χωρίζονται σε 6 βασικές κατηγορίες: ουδετερόφιλά, τα λεμφοκύτταρα, τα βασεόφιλα, τα ηωσινόφιλα, τα ραβδοπύρηνα και τα μονοκύτταρα.Όταν η κακή LDL χοληστερόλη αρχίζει να εναποτίθεται στα τοιχώματα των αρτηριών σου το ανοσοποιητικό σου αντιδρά αναπτύσσοντας μακροφάγα κύτταρα που σχηματίζονται από τα μονοκύτταρα. Αν υποφέρεις από χρόνια φλεγμονή σε κάθε περίπτωση το σώμα σου αντιδρά στέλνοντας περισσότερα λευκά αιμοσφαίρια από όσα χρειάζεσαι πραγματικά. Αυτά τα υπερδραστήρια κύτταρα απορροφούν τα σωματίδια της χοληστερόλης αφομοιώνοντάς τα στο όξινο περιβάλλον του εσωτερικού τους. Σύντομα τα λευκά αιμοσφαίρια φορτώνονται με τέτοια ποσότητα λίπους που απλά πεθαίνουν, αφήνοντας πίσω τους μια λίμνη από συντρίμμια λίπους, αλλά πριν από αυτό εκλύουν πρωτεΐνες αγγελιοφόρους που ονομάζονται κυτοκίνες. Αυτές με τη σειρά τους διεγείρουν την κυτταρική απελευθέρωση ειδικών ουσιών που παίρνουν μέρος στην φλεγμονώδη αντίδραση και ενεργοποιούν περισσότερα μακροφάγα.
Αυτή η ύπουλη διαδικασία συμβαίνει αθόρυβα επί σειρά ετών. “Ένα από τα πιο επικίνδυνα
πράγματα για χρόνια φλεγμονή είναι ότι δεν μπορείς να αισθανθείς τι συμβαίνει », λέει ο Δρ Dillard. Δεν έχεις κανένα σύμπτωμα άλλωστε. Σιγά-σιγά και αθόρυβα, τα λευκά αιμοσφαίρια σκοτώνοντας και με το θάνατό τους βοηθούν το σχηματισμό αθηρωματικής πλάκας στις μέχρι πρότινος καθαρές και εύκαμπτες αρτηρίες σου που πλέον έχουν υπερφορτωθεί με λιπαρές ουσίες όπως η χοληστερόλη. Πρόκειται για μια κατάσταση που ονομάζεται αθηροσκλήρωση. Από εκεί και έπειτα ανά πάσα στιγμή κάποιος θρόμβος αίματος που ξεκολλά από κάποια ρωγμή στην αθηρωματική πλάκα μπορεί να σταματήσει ή να περιορίσει τη ροή του αίματος προκαλώντας καρδιακό επεισόδιο ή εγκεφαλικό όταν αυτό συμβεί στα αγγεία του εγκεφάλου. «Τα εμφράγματα και τα εγκεφαλικά που προκαλούνται από το σχηματισμό αυτής της πλάκας και είναι μια από τις βασικές αιτίες θανάτου παγκοσμίως», προσθέτει ο Dr. Libby. Επομένως όταν διαβάσεις ξανά κάπου ότι κάποιος πέθανε από καρδιακή προσβολή έχε υπόψη σου ότι ουσιαστικά πέθανε από τις επιπλοκές της χρόνιας φλεγμονής.
Το ερώτημα που προσπαθούν οι ειδικοί να απαντήσουν είναι για ποιο λόγο το ανοσοποιητικό σύστημα αντιδρά με αυτόν τον τρόπο τόσο συχνά; Οι ειδικοί θεωρούν ότι ο σύγχρονος τρόπος ζωής είναι συντριπτικός για το αρχέγονο ανοσοποιητικό μας σύστημα. «Τα αντιβιοτικά και τα εμβόλια μας βοηθούν να επιβιώσουμε από λοιμώξεις που φυσιολογικά θα μας σκότωναν», λέει ο Dr. Libby. Αλλά ζώντας περισσότερο σημαίνει ότι γερνάμε περισσότερο, εκτιθέμεθα περισσότερο σε παράγοντες που προκαλούν γήρανση και έχουμε μεγαλύτερο περιθώριο για να υιοθετήσουμε επιβλαβείς συνήθειες που κάνουν ζημιά στα όργανα και τις αρτηρίες μας. Το σώμα μας ερμηνεύει αυτούς τους παράγοντες ως πρόβλημα και αναζητά τη βοήθεια των λευκών αιμοσφαιρίων για να τους αντιμετωπίσει ενεργοποιώντας παράλληλα μια αλληλουχία χημικών αντιδράσεων που καταστρέφουν και τους υγιείς ιστούς του οργανισμού μας. «Το σώμα μας έχει ένα περιορισμένο οπλοστάσιο για να αντιμετωπίσει τον κίνδυνο», εξηγεί ο ο Dr. Bauer. «Το ανοσοποιητικό μας αντιδράει με τον ίδιο τρόπο, με τα ίδια λευκά αιμοσφαίρια είτε πρόκειται για ένα παράσιτο είτε πρόκειται για μια τοξίνη είτε για τη χοληστερόλη που φράζει τις αρτηρίες», προσθέτει. Ορίστε και ένα παράδειγμα: ένα άτομο που τρώει πολλά τηγανιτά και πολλά προπαρασκευασμένα τρόφιμα μπορεί να γίνει υπέρβαρος και να συσσωρεύσει σπλαχνικό λίπος (το λίπος γύρω από την κοιλιά), αλλά και λίπος γύρω από τα όργανα σου πυροδοτώντας έτσι τη έκκληση χημικών ουσιών που προκαλούν την αντίδραση του ανοσοποιητικού σου. Αυτή η συσσώρευση λίπους γύρω από την κοιλιά σου είναι πολύ επικίνδυνη για το μεταβολισμό σου, αφού παράγει χημικές ουσίες όπως η ιντερλευκίνης-6 , τα οποία διεγείρουν με τη σειρά τους χημικές αντιδράσεις που ενισχύουν τη φλεγμονή. Αυτό σημαίνει ότι μπορείς σε ένα βαθμό να αξιολογήσεις τον κίνδυνο χρόνιας φλεγμονής που αντιμετωπίζεις εξετάζοντας δύο παράγοντες: την περίμετρο της κοιλιάς σου και τη διατροφή σας. Αν δεν μπορείς να δεις τα πόδια σου και τρως συνέχεια junk food τότε υπάρχει μια καλή πιθανότητα η χρόνια φλεγμονή να σπέρνει τον όλεθρο στο σώμα σου αυτή τη στιγμή. Και πάλι όμως μπορείς να δράσεις: οι ερευνητές πιστεύουν ότι η χρόνια φλεγμονή μπορεί να προληφθεί και είναι αναστρέψιμη. “Οι άνθρωποι που έχουν χαμηλότερα επίπεδα φλεγμονής για μακρό χρονικό διάστημα έχουν πολύ μικρότερη συχνότητα εμφάνισης παθήσεων», λέει ο Δρ Dillard. Μπορείς να αξιολογήσεις τη δική σου κατάσταση όσον αφορά τα επίπεδα φλεγμονής στον οργανισμό σου με μια γρήγορη εξέταση αίματος που μετρά τη C-αντιδρώσα πρωτεΐνη (CRP), η οποία αυξάνεται ως απάντηση όταν υπάρχει φλεγμονή. Η συγκεκριμένη εξέταση μπορεί να σε βοηθήσει να αξιολογήσεις επίσης τον κίνδυνο να εκδηλώσεις κάποιο καρδιαγγειακό επεισόδιο στην περίπτωση που είναι κάτω από 60 ετών και έχεις οικογενειακό ιστορικό καρδιαγγειακών παθήσεων. Ο γιατρός θα σου εξηγήσει τα αποτελέσματα. Αν τα επίπεδα της εν λόγω πρωτεΐνης είναι πέρα από τα φυσιολογικά ο γιατρός ίσως σου χορηγήσει στατίνες, τα φάρμακα που μειώνουν τα επίπεδα της χοληστερόλης. Ακόμη ορισμένοι ειδικοί προτείνουν τη λήψη μη συνταγογραφούμενων φαρμάκων όπως η ασπιρίνη ή η ιβουπροφαίνη. Η δράση των φαρμάκων αυτών δεν έχει επιβεβαιωθεί σε ο,τι αφορά στην εκδήλωση εμφράγματος για πρώτη φορά. Μείωσε την πρόσληψη του επιβλαβούς λίπους από τη διατροφή σου και διώξε το λίπος από την κοιλιά σου με άσκηση και ισορροπημένη διατροφή. Παράλληλα, πρόσθεσε περισσότερα καλά λιπαρά στη διατροφή σου: τα ψάρια και το ελαιόλαδο σου προσφέρουν ωμέγα-3 και ωμέγα-9 λιπαρά, τα οποία αναστέλλουν την φλεγμονώδη αντίδραση του σώματός σου. Η μεσογειακή διατροφή είναι ιδανική για να προλάβεις τη χρόνια φλεγμονή.
.
ΕΓΚΕΦΑΛΟΣ
Πλήθος μελετών δείχνουν ότι η φλεγμονή στον εγκέφαλο μπορεί να οδηγήσει σε κατάθλιψη και πτώση των νοητικών λειτουργιών.
ΑΡΘΡΩΣΕΙΣ
Η Φλεγμονή στις αρθρώσεις μπορεί να προκαλέσει αρθρίτιδα προκαλώντας οίδημα που φθείρει τα οστά.
ΚΑΡΔΙΑ
Η υπερδραστηριότητα του ανοσοποιητικού συστήματος μπορεί να οδηγήσει στο σχηματισμό αρτηριακής πλάκας στα τοιχώματα των αρτηριών.
ΚΟΙΛΙΑ
Το σπλαχνικό λίπος που συσσωρεύεται στην περίπτωση που έχεις κάνει κοιλίτσα πυροδοτεί την έκκληση χημικών ουσιών που συνδέονται με τη φλεγμονή.
Διαβάστε ακόμη:
