Black Lives Matter: Οι street artists δηλώνουν παρών

Οι Νεοϋορκέζοι street artists πάντα ασχολούνταν με θέματα της επικαιρότητας. Αυτή είναι η απάντηση των καλλιτεχνών της Νέας Υόρκης για το κίνημα Black Lives

Οι δρόμοι της Νέας Υόρκης, είναι γεμάτοι με καλλιτεχνικά έργα που εμπνέονται άμεσα από τα θέματα της επικαιρότητας. Σήμερα, το κίνημα Black Lives Matter, που αναζωπυρώνεται κατόπιν της δολοφονίας του Αφροαμερικανού George Floyd από τα χέρια ενός αστυνομικού στη Μινεάπολις, και δίνει έμπνευση για τη γέννηση ενός άλλου καλλιτεχνικού κινήματος.

Η τέχνη του δρόμου, είναι χαρακτηριστικό και αναπόσπαστο κομμάτι της ταυτότητας της πόλης της Νέας Υόρκης. Δημιουργείται από ανθρώπους, για ανθρώπους και αποτελεί μια μορφή τέχνης που αναδεικνύει τον διάλογο μεταξύ του καλλιτέχνη και του θεατή. Δεν βρίσκεται κλεισμένη στους τέσσερις τοίχους ενός μουσείου ή μιας γκαλερί, αλλά στον δρόμο, ελεύθερη και προσβάσιμη προς όλους, και αντιπροσωπεύει τη φωνή της πόλης και των κατοίκων της. Η street art έγινε ιδιαίτερα δημοφιλής στη Νέα Υόρκη των δεκαετιών του 1970 και 1980. Για πολλές δεκαετίες λειτουργεί ως μια πλατφόρμα έκφρασης για τις υποβαθμισμένες μειονότητες που ζουν στο περιθώριο της κοινωνίας.

Το κίνημα #BlackLivesMatter δημιουργήθηκε το 2012, ως αντίδραση για την δολοφονία του 17χρονου Trayvor Martin από αστυνομικό. Το κίνημα προσπαθεί να καταπολεμήσει τον ρατσισμό και τη ρατσιστική βία στην Αμερική, και σήμερα αποτελεί ένα από τα πιο ισχυρά και πολυάριθμα κινήματα στις ΗΠΑ. Από το 2012 που δημιουργήθηκε, οι καλλιτέχνες του δρόμου έχουν γεμίσει τους τοίχους της πόλης με έργα που εκφράζουν το κίνημα και παράλληλα αποτελούν καλλιτεχνικά αριστουργήματα.

Τα έργα που είναι εμπνευσμένα από το κίνημα Black Lives Matter, μένουν πιστά στην βασική αρχή της τέχνης του γκράφιτι: να είναι η φωνή των μειονοτήτων και των αφανών κοινοτήτων. Έτσι, λειτουργούν ως έκφραση της φωνής των ανθρώπων, αναδεικνύοντας το κίνημα και αποτρέποντας τις προσπάθειες δαιμονοποίησής του. Τις τελευταίες μέρες, παρατηρείται η άνθηση ενός αντίθετου κινήματος, του «all lives matter» και η street art σκηνή δίνει τις απαντήσεις της και σε αυτό.

Ο διακεκριμένος καλλιτέχνης Alim Smith, για παράδειγμα, δήλωσε για το δίλημμα Black Lives Matter vs All Lives Matter, ότι «δεν στοχοποιούνται όλες οι ζωές, αλλά οι μαύρες ζωές, και μάλιστα σε μεγάλη κλίμακα». Τα έργα για το κίνημα Black Lives Matter προσπαθούν να δείξουν ότι τα στερεότυπα της Αμερικής για τους μαύρους κατοίκους, συνδέοντάς τους με τη βία, την εγκληματικότητα, και τον κίνδυνο γενικότερα, αναπαράγονται μέχρι και σήμερα.

Μερικά έργα αναδεικνύουν άμεσα την αστυνομική βία ενάντια στους μαύρους ανθρώπους, ενώ άλλα προσπαθούν να απεικονίσουν την υποκρισία που διακατέχει τους υποστηρικτές του All Lives Matter. Επίσης υπάρχουν έργα που σχολιάζουν τις φορές που οι μαύροι έρχονται ενάντια στην ίδια τη φυλή τους, υποστηρίζοντας ότι οι Αφροαμερικανοί, πρέπει πρώτα απ’ όλα να εκτιμήσουν οι ίδιοι τους εαυτούς τους, δηλαδή τους άλλους Αφροαμερικανούς, ώστε να σπάσει αυτός ο φαύλος κύκλος του ρατσισμού. Χαρακτηριστικό παράδειγμα της τάσης αυτής, αποτελεί η παρακάτω τοιχογραφία του καλλιτέχνη Aaron Maybin, που απεικονίζει έναν νεαρό μαύρο άντρα να βρίσκεται μεταξύ δύο όπλων που τον σημαδεύουν, το ένα όπλο σε χέρι λευκού ανθρώπου και το άλλο σε χέρι μαύρου. Παίρνει ξεκάθαρη θέση ότι οι ζωές των μαύρων ανθρώπων απειλούνται από διάφορες κοινότητες, όχι μόνο από τους λευκούς, και ότι η μαύρη βία είναι μια απειλή ενάντια στο κίνημα Black Lives Matter.

Εν κατακλείδι, η τέχνη του δρόμου, όσον αφορά το κίνημα Black Lives Matter, συνεχίζει να κάνει ό,τι έκανε πάντα: να δίνει φωνή στις μειονότητες και στους ανθρώπους του περιθωρίου, και ταυτόχρονα να δημιουργεί συναισθήματα.