Οι πιο διάσημοι κατάσκοποι στην ιστορία

Κατάσκοποι ή διπλοί πράκτορες; Όπως και να τους αποκαλέσουμε το σίγουρο είναι ότι έπαιξαν σημαντικό ρόλο στην ιστορία. Αντιμετώπισαν άλλωστε ακραίους κινδύνους, δουλεύοντας υπο κάλυψη για τα πιστεύω και την πατρίδα τους.

Ο Sir Francis Walsingham, γνωστός και ως ‘Αρχικατάσκοπος’, ήταν γραμματέας της βασίλισσας Ελισάβετ Α’ της Αγγλίας. Προκειμένου να αντιμετωπίσει τις απειλές που δεχόταν η βασίλισσα-υπέρμαχος του προτεσταντισμού-για τη ζωή της και το στέμμα, έστησε ένα εκτεταμένο κατασκοπικό δίκτυο. Μέσω αυτού κατάφερε να ξεσκεπάσει και να εκτοπίσει καθολικούς ιερείς και συνωμότες. Καθοριστική ήταν η συμβολή του στην εκτέλεση της βασίλισσας της Σκοτίας το 1587. Η βασίλισσα Μαρία ήταν καθολική και ετεροθαλής αδερφή της βασίλισσας Ελισάβετ.

Ο James Armistead ήταν σκλάβος που δούλεψε ως διπλός πράκτορας κατά την Αμερικανική Επανάσταση. Ξεκίνησε ως εθελοντής στρατιώτης κι εξελίχθηκε σε κατάσκοπο των Πατριωτών. Εισχώρησε στο αντίπαλο στρατόπεδο παριστάνοντας τον φυγά κατάσκοπο. Λόγω της καταγωγής του, όχι μόνο δεν κίνησε τις υποψίες των Άγγλων αλλά τοποθετήθηκε στην ομάδα του γνωστού αποστάτη Benedict Arnold. Στη θητεία του κατάφερε να αποσπάσει πληροφορίες που αποδείχτηκαν εξαιρετικά χρήσιμες στη νίκη επί των Άγγλων στη Μάχη του Yorktown.

Ο Nathan Hale θεωρείται σύμβολο του πατριωτισμού. Αιτία είναι η δράση του στον Επαναστατικό Πόλεμο. Ο Hale, ανταποκρινόμενος στο κάλεσμα του George Washington για εθελοντές κατασκόπους, παρείσφρησε στο Αγγλικό στρατόπεδο με την ταυτότητα Ολλανδού καθηγητή. Αρχικά κατάφερε να αποσπάσει πληροφορίες αλλά στη συνέχεια έγινε αντιληπτός από τους Άγγλους κι εκτελέστηκε. Έμεινε γνωστός για την ύστατη δήλωσή του: «Για το μόνο που μετανιώνω είναι που έχω μόνο μια ζωή να δώσω στην πατρίδα μου».

Σύμφωνα με τις φήμες, ο Sidney Reilly ή ‘Άσσος των Κατασκόπων’ δούλεψε στην υπηρεσία τεσσάρων χωρών(!). Για πολλά χρόνια έλαβε μέρος σε αποστολές για λογαριασμό των Βρετανικών Μυστικών Υπηρεσιών. Ανάμεσά τους και στο αποτυχημένο αντιπραξικόπημα κατά του Λένιν το Σεπτέμβριο του 1918. Αυτό στάθηκε αφορμή να καταδικαστεί σε θάνατο από του Σοβιετικούς. Ενώ κατάφερε να δραπετεύσει στην επόμενη επίσκεψή του στη Ρωσία, το 1925, συνελήφθη κι εκτελέστηκε.

Η Margaretha Geertruida Zelleis περισσότερο γνωστή ως ‘Mata Hari’ ήταν χορεύτρια και διπλή πράκτορας. Μετά το ξέσπασμα του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου ξεκίνησε να ταξιδεύει στην Ευρώπη. Πολλοί υψηλόβαθμοι στρατιωτικοί υπήρξαν εραστές της ενώ δούλευε ως κατάσκοπος των Γερμανών. Τον Φεβρουάριο του 1917 συνελήφθη από τις Γαλλικές αρχές με την κατηγορία της κατασκοπίας και ειδικότερα της αποκάλυψης σημαντικών πληροφοριών για το νέο συμμαχικό όπλο, τα τανκς. Η δράση της προκάλεσε τον θάνατο χιλιάδων στρατιωτών. Καταδικάστηκε σε θάνατο και την ώρα της εκτέλεσής της αρνήθηκε να της  δέσουν τα μάτια.

Ο Harold “Kim” Philby ήταν διπλός πράκτορας. Στρατολογήθηκε από τους Ρώσους τη δεκαετία του ’30, φοιτητής ακόμα στο Πανεπιστήμιο του Cambridge, και συνέχισε να δουλεύει γι’ αυτούς για τα επόμενα 30 χρόνια. Στη διάρκεια της μακροχρόνιας καριέρας του κατάφερε να διασφαλίσει πληροφορίες για μυστικές ενέργειες τόσο των Άγγλων όσο και των Αμερικανών ενώ φημολογείται ότι υπήρξε υπεύθυνος για το θάνατο αρκετών πρακτόρων. Έγινε αντιληπτός τον Ιανουάριο του 1962. Του προσφέρθηκε προστασία με αντάλλαγμα την παροχή πληροφοριών. Δέχτηκε και ανακρίθηκε για τρείς μέρες ωστόσο την τέταρτη μέρα αυτομόλησε στη Ρωσία όπου κι έμεινε ως το θάνατό του. Ήταν ο πιο διάσημος Ρώσος κατάσκοπος της ψυχροπολεμικής περιόδου.

Η Melita Norwood ήταν κατάσκοπος των Σοβιετικών. Υπήρξε μέλος του Κομμουνιστικού Κόμματος, το οποίο επεδίωκε την εξάπλωση του Κομμουνισμού στη Δυτική Ευρώπη. Στην πραγματικότητα η Norwood φοβόταν ένα κόσμο όπου οι Η.Π.Α και η Δυτική Ευρώπη θα είχαν το μονοπώλιο της πυρηνικής ενέργειας. Ξεκίνησε την κατασκοπευτική της καριέρα τη δεκαετία του ’30 και αποδείχτηκε ιδιαίτερα ικανή στη διαρροή πυρηνικών μυστικών προς το Κρεμλίνο. Οι προϊστάμενοί της, αν και την υποπτεύονταν, ποτέ δεν την ανέκριναν λόγω της σεξιστικής αντίληψης ότι οι γυναίκες δεν μπορεί να γίνουν ‘καλοί κατάσκοποι’. Εξαιτίας αυτής της υποτίμησης κατάφερε να εργάζεται ως πράκτορας για σχεδόν τέσσερις δεκαετίες. Η ταυτότητά της αποκαλύφθηκε όταν πλέον ήταν 87 ετών κι από τότε έμεινε γνωστή ως ‘η Κατάσκοπος που γύρισε από το Εμπορικό’ γιατί κατά την αποκάλυψη κρατούσε τσάντες με ψώνια. Η Αγγλική κυβέρνηση δεν άσκησε δίωξη εναντίον της.

Η Virginia Hall υπήρξε διάσημη κατάσκοπος στην περίοδο του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, φέρνοντας εις πέρας αποστολές για λογαριασμό των Συμμάχων. Το γεγονός ότι είχε χάσει το ένα της πόδι δεν την απέτρεψε από το να καταταγεί στα Γαλλικά σώματα διάσωσης. Αφορμή για να μπει στην Βρετανική Κατασκοπική Υπηρεσία στάθηκε η γνωριμία της με έναν κατάσκοπο. Μετά από σύντομη εκπαίδευση βρέθηκε στο τμήμα της Γαλλίας που είχαν καταλάβει οι Ναζί, παριστάνοντας την Αμερικανίδα δημοσιογράφο. Τα κωδικά της ονόματα ήταν Μαρί και Ντόνα και η δράση της περιελάμβανε κατασκοπία, σαμποτάζ και αναγνωριστικές επιχειρήσεις. Το παρατσούκλι της ήταν Άρτεμις και για την Γκεστάπο ήταν ‘η πιο επικίνδυνη κατάσκοπος των Συμμάχων’. Ποτέ δεν κατάφεραν να την πιάσουν.

Ο Oleg Gordievsky, πριν περάσει στο Βρετανικό στρατόπεδο, δούλευε ως πράκτορας της KGB με έδρα το Λονδίνο. Ως διπλός πράκτορας έπαιξε σημαντικό ρόλο στην αποτροπή ενός πυρηνικού πολέμου και στην αποκάλυψη Σοβιετικών δικτύων κατασκόπων στη Βρετανία. Η διπλή ιδιότητά του αποκαλύφθηκε στους Σοβιετικούς από έναν Αμερικανό διπλό πράκτορα. Τον ανακάλεσαν στη Ρωσία για ανάκριση αλλά με Βρετανική βοήθεια κατάφερε να δραπετεύσει. Καταδικάστηκε.

Διαβάστε ακόμη:

10 πράγματα που δεν γνωρίζατε για τον Τζέιμς Μποντ