Γλαύκωμα: τι είναι και πώς αντιμετωπίζεται

Η έγκαιρη διάγνωση και η τακτική παρακολούθηση μπορεί να σώσει την όραση των ασθενών που πάσχουν από γλαύκωμα, επισημαίνουν οι ειδικοί

Το γλαύκωμα σε αριθμούς

Πάνω από 4,5 εκατομμύρια άνθρωποι στον κόσμο έχουν τυφλωθεί μέχρι σήμερα από γλαύκωμα, ενώ ο αριθμός αυτός εκτιμάται ότι θα ξεπεράσει τα 11,2 εκατομμύρια το 2020. Το γλαύκωμα είναι η δεύτερη πιο κοινή αιτία τύφλωσης παγκοσμίως  και μόνο η έγκαιρη διάγνωση και η τακτική παρακολούθηση μπορούν να βοηθήσουν τους πάσχοντες να μη τυφλωθούν. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Παγκόσμιας Οργάνωσης Γλαυκώματος  το 2010 παγκόσμια έπασχαν από γλαύκωμα 60 εκατομμύρια άνθρωποι, ενώ υπολογίζεται ότι με την γήρανση του πληθυσμού  το 2020 θα πάσχουν 80 εκατομμύρια.

Τι είναι το γλαύκωμα

Πρόκειται για μια  πάθηση που προσβάλλει τα οπτικά νεύρα του ματιού, τα οποία μεταδίδουν τα οπτικά ερεθίσματα  στον εγκέφαλο και συγκεκριμένα στον ινιακό λοβό του εγκεφάλου, όπου εδρεύει το κέντρο της όρασης . Η πάθηση εμφανίζεται συνήθως σε ασθενείς της 3ης ηλικίας, αν και σπανιότερα μπορεί να εμφανιστεί σε νέους ανθρώπους καθώς επίσης και σε παιδιά.

Αιτίες

• Κληρονομικοί παράγοντες

• Αρτηριακή υπέρταση και σακχαρώδης διαβήτης

• Ιστορικό οφθαλμικού τραύματος

• Μακροχρόνια τοπική ή συστηματική χρήση κορτιζόνης

• Μυωπία

• Η ηλικία (άνω των 40χρόνων)

Μια «ύπουλη» πάθηση

Επειδή η πάθηση δεν εκδηλώνει συμπτώματα στα αρχικά στάδια το 50 %  των ασθενών στις αναπτυγμένες χώρες αγνοούν την ύπαρξη της, ενώ το ποσοστό αυτό μπορεί να φτάνει και το 90% στις χώρες του τρίτου κόσμου. Έτσι σε αρκετούς ασθενείς η πάθηση  διαγινώσκεται  όταν έχουν υποστεί σοβαρή απώλεια της όρασης. Γι αυτό το γλαύκωμα ονομάζεται ύπουλος κλέφτης της όρασης, διότι  η βλάβη όταν έχει επέλθει είναι μη αναστρέψιμη. «Η κυριότερη αιτία για την προσβολή του οπτικού νεύρου  είναι η αυξημένη πίεση του ματιού» αναφέρει ο κ Μάλλιας και προσθέτει «Αν η νόσος  παραμείνει ανεξέλεγκτη, συχνά οδηγεί σε τύφλωση». Υπάρχουν και περιπτώσεις ασθενών στους οποίους εμφανίζεται το γλαύκωμα παρά το γεγονός ότι η ενδοφθάλμιος πίεση παραμένει σε φυσιολογικά επίπεδα, δηλαδή κάτω από 21mmHg .

Η διάγνωση και οι εξετάσεις

Ο καλύτερος τρόπος για την αντιμετώπιση του γλαυκώματος είναι η έγκαιρη διάγνωση. Γι αυτό είναι σημαντικό όλοι οι άνθρωποι να εξετάζονται προληπτικά  μία φορά τον χρόνο, για να μετρά ο οφθαλμίατρος την ενδοφθάλμιο πίεση και να ελέγχει την κατάσταση των οπτικών νεύρων. Το γλαύκωμα είναι μία πάθηση στην οποία η κληρονομικότητα παίζει σημαντικό ρόλο. Ιδιαίτερα λοιπόν αν λοιπόν κάποιος έχει κληρονομική προδιάθεση Θα πρέπει να υποβάλλεται σε εξετάσεις, για την όσο το δυνατόν ταχύτερη διάγνωση της νόσου στο αρχικό της στάδιο. Οι εξετάσεις αυτές συνήθως περιλαμβάνουν οφθαλμοσκόπηση, βιομικροσκόπηση, γωνιοσκοπία, τονομέτρηση και την περιμετρία και συνήθως γίνονται μία φορά το χρόνο ή ανάλογα με τις οδηγίες του γιατρού. Επίσης υπάρχουν και άλλες πιο εξειδικευμένες εξετάσεις όπως η φλουοροαγγειογραφία, η οφθαλμοδυναμομετρία, η υπερηχογραφία και η φωτογράφηση του οπτικού νεύρου.

Η κατάλληλη αντιμετώπιση

Η αντιμετώπιση του γλαυκώματος, όταν αυτό διαγνωστεί έγκαιρα μπορεί να γίνει με φαρμακευτική αγωγή αλλά και χειρουργική επέμβαση.  Η μείωση της πίεσης του ματιού είναι το κυριότερο όπλο για την αντιμετώπιση του γλαυκώματος. Σε αρχικά στάδια γίνεται προσπάθεια μείωσης με κολλύρια. Σε περιπτώσεις ασθενών οι οποίοι παρουσιάζουν δυσανεξία στην χρήση των κολλυρίων, η πίεση του ματιού μπορεί να  ρυθμιστεί με ειδικό laser (Selective Laser Trabecouloplasty).

Τι άλλο βοηθάει

Σύμφωνα με μελέτες, το περπάτημα και η αερόβια άσκηση δρουν ευεργετικά στην μείωση της ενδοφθαλμίου πιέσεως, ενώ αντιθέτως η συστηματική άρση βαρών μπορεί να οδηγήσει σε αύξηση της. Είναι σημαντικό για όλους μας η προληπτική οφθαλμολογική εξέταση και κρίνεται επιβεβλημένη σε όσους κληρονομικό ιστορικό γλαυκώματος.

Αυτό το γνωρίζατε;

Ορισμένες παθήσεις έχουν ως πρώτο σύμπτωμα τα δάκρυα, όπως π.χ. είναι το γλαύκωμα, που συχνά στην αρχή του εμφανίζει ως μόνο σύμπτωμα τη δακρύρροια. Αν λοιπόν τα μάτια σας δακρύζουν χωρίς προφανή λόγο (λ.χ. κάπνο) και τα δάκρυα επιμένουν συμβουλευτείτε ειδικό καθώς μπορεί να πρόκειται για  μια πρώτη ένδειξη αρκετών οφθαλμικών παθήσεων.