Μακιγιάζ: Η ιστορία των καλλυντικών από την αρχαιότητα μέχρι και σήμερα

Τα σύγχρονα καλλυντικά προϊόντα μπορούν να κρύψουν τους πόρους, να εξομαλύνουν την επιδερμίδα και να δώσουν στο αχνό χρώμα των ματιών σας μία ζωηρή όψη. Τι συνέβαινε όμως παλιά;

Από τον χαλκό που χρησιμοποιούσαν οι αρχαίοι Αιγύπτιοι για να δημιουργήσουν τα πρώτα καλλυντικά στον κόσμο, μέχρι και τα σημερινά, επιστημονικά εξελιγμένα προϊόντα, το μακιγιάζ αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της ανθρωπότητας εδώ και χιλιάδες χρόνια.

Στο πέρασμα όλων αυτών των διαφορετικών χρονικών περιόδων, οι γυναίκες έχουν χρησιμοποιήσει στάχτες από καμένα σπίρτα για να κάνουν τα μάτια τους να δείχνουν πιο σκούρα, μούρα για να δώσουν χρώμα στα χείλη τους, ή και ούρα νεαρών αγοριών για να αποχρωματίσουν τις φακίδες τους. Σε μία αποπροσανατολισμένη προσπάθεια να βελτιώσουν την επιδερμίδα τους, έχουν καταπιεί μέχρι και αίμα βοδιού!

Και ενώ όλες αυτές οι κοσμητικές απόπειρες έβαζαν συχνά την υγεία τους σε κίνδυνο, σε κάποιες κουλτούρες, τα πράγματα φαίνεται πως ήταν ακόμη πιο επικίνδυνα. Υπήρξαν γυναίκες που χρησιμοποιούσαν αρσενικό, μόλυβδο, υδράργυρο, ή ακόμη και βδέλλες για να δώσουν στο δέρμα τους εκείνη την χλωμή όψη που θεωρούνταν καλαίσθητη στην εποχή τους.

Παρακάτω θα δούμε μερικές από αυτές τις πρακτικές αλλά και τα φυσικά καλλυντικά προϊόντα – επικίνδυνα και μη – που χρησιμοποιούσαν παλαιότερα οι γυναίκες για το μακιγιάζ τους.

Σπιτικό μακιγιάζ στην αρχαιότητα

Οι γυναίκες της αρχαιότητας, ανίδεες ως προς την ασφάλεια των διάφορων «μυστικών» ομορφιάς της εποχής, έφταναν πολλές φορές στα άκρα για το μακιγιάζ τους. Το να χρησιμοποιούν μούρα για να σκουραίνουν τα χείλη τους ήταν μία αρκετά ασφαλής πρακτική. Το να χρησιμοποιούν όμως αρσενικό, μόλυβδο, υδράργυρο και βδέλλες στα σπιτικά καλλυντικά προϊόντα τους, απείχε πολύ από την έννοια της ασφάλειας. Ευτυχώς οι εποχές των τοξικών καλλυντικών έχουν περάσει ανεπιστρεπτί.

Μακιγιάζ στη Βικτωριανή εποχή

Κατά την Βικτωριανή εποχή, οι γυναίκες στην Ευρώπη άρχισαν πραγματικά να αγκαλιάζουν το μακιγιάζ και τα καλλυντικά. Εκείνες που δούλευαν στην ψυχαγωγία έβαζαν συχνά πούδρα ρυζιού στο πρόσωπό τους, για να κρύψουν τις πανάδες, την ερυθρότητα και τις φακίδες. Οι πούδρες από οξείδιο ψευδαργύρου ή από μαργαριτάρια ήταν επίσης πολύ δημοφιλείς ανάμεσα στις πιο εκλεπτυσμένες γυναίκες τις εποχής.

Ταυτόχρονα, μία πρώιμη εκδοχή του σημερινού λιποζάν, μία διαφανής μυραλοιφή όμοια με κερί μελισσών, εφαρμοζόταν από τις γυναίκες στα χείλη κάθε πρωί, όχι μόνο για να τα προστατεύει από τη φθορά, αλλά και για να τους προσδίδει λάμψη. Μίας μορφής σκιά για τα μάτια ήταν επίσης δημοφιλής, αν και δεν χρησιμοποιούνταν σε μεγάλες ποσότητες.

Η ιστορία της σκιάς

Ένα από τα πρώτα παραδείγματα χρήσης σκιάς ματιών κατά την αρχαιότητα εντοπίζεται στην αρχαία Αίγυπτο. Μία ουσία γνωστή ως «κολ», παρασκευασμένη από ξύσμα στιμπνίτη, χρησιμοποιούνταν για να τονίσει τα μάτια των βασιλιάδων. Στην Αιγυπτιακή κουλτούρα, το κολ επέτρεπε στους Αιγυπτίους να μιμούνται την εμφάνιση των θεών τους. Σύντομα η τάση αυτή εξαπλώθηκε και στη Ρώμη και στην Ελλάδα όπου οι γυναίκες άρχισαν να φορούν σκιά χάριν ομορφιάς και όχι για θρησκευτικούς λόγους. Τελικά, η σκιά έγινε δημοφιλής και στην Ινδία και τη Βαβυλώνα, όπου τη φορούσαν κυρίως γυναίκες υψηλής τάξης, εξαιτίας της υψηλής τιμής της.

Στα σύγχρονα χρόνια, η σκιά έχει περάσει από πολλά στάδια. Κατά τη δεκαετία του ‘20, δημοφιλής ήταν η σκιά που έδινε ένα μουντό, ‘smoky’ εφέ. Στη δεκαετία των ‘30, οι Αμερικανίδες άρχισαν να χρησιμοποιούν μία ευρεία παλέτα χρωμάτων σκιάς, συμπεριλαμβανομένων των πράσινων και ροζ αποχρώσεων. Φτάνοντας στα ‘70, οι γυναίκες επέλεγαν ένα συνδυασμό σκιών που τις φορούσαν ταυτόχρονα για να πετυχαίνουν το εφέ του «ουράνιου τόξου». Σήμερα υπάρχουν βέβαια αμέτρητες αποχρώσεις και είδη σκιών.

Ευτυχώς, έχουμε απομακρυνθεί πολύ από εκείνες τις μέρες της χρήσης τοξικών ουσιών στο δέρμα για αισθητικούς λόγους. Σήμερα υπάρχουν αυστηρές κυβερνητικές οδηγίες για το τι επιτρέπεται να συμπεριλάβει μια εταιρεία στα προϊόντα της, όπως και ασφαλείς οδηγίες παρασκευής τους. Αυτές τις μέρες, το πολύ-πολύ να ερεθιστεί το δέρμα σας από κάποιο προϊόν που είναι πολύ σκληρό για την επιδερμίδα, ή να πάθετε κάποια αλλεργική αντίδραση από ένα άρωμα. Σαφώς, υπάρχουν ακόμη μύθοι που κυκλοφορούν γύρω από πιθανώς επικίνδυνα συστατικά καλλυντικών – άλλοι έχουν διαψευστεί και άλλοι όχι, με την βιομηχανία των καλλυντικών να μη σταματά να εξελίσσεται.