Ένα κρίσιμο ερώτημα που πρέπει να απαντηθεί, τώρα που πλησιάζει το καλοκαίρι είναι το κατά πόσον τα κουνούπια μπορούν να μεταδώσουν τον κορονοϊό…
Μπήκαμε για τα καλά στο Μάιο και οι θερμοκρασίες έχουν αρχίσει να ανεβαίνουν σιγά σιγά. Μαζί με τις υψηλές θερμοκρασίες, έχουν κάνει δειλά-δειλά την εμφάνισή τους και τα αντιπαθητικά έντομα, που ονομάζονται κουνούπια. Τα κουνούπια, λόγω της αλληλεπίδρασής τους με το ανθρώπινο σώμα, και βασικά με το αίμα, μπορούν να μεταδώσουν διάφορους παθογόνους μικροοργανισμούς από το ένα τσίμπημα στο άλλο. Τι γίνεται όμως, με τον Covid-19;
Τα παθογόνα που μεταδίδουν τα κουνούπια καθώς μας ρουφάνε το αίμα, προκαλούν μισό εκατομμύριο θανάτους ανά έτος και πολλά εκατομμύρια μολύνσεις, ιώσεις, και σοβαρές ασθένειες στους ανθρώπους.
Βέβαια, δεν υπάρχει καμία επιστημονική ένδειξη που να αποδεικνύει ότι τα κουνούπια μπορούν να μεταδώσουν τον SARS-CoV-2, τον ιό που προκαλεί Covid-19.
Όπως είναι γνωστό, η επιστημονική κοινότητα δεν γνωρίζει τα πάντα για τον κορονοϊό και όσο περνάει ο καιρός, διαπιστώνει συνεχώς νέα πράγματα, αλλά με βάση τις γνώσεις που έχει μέχρι στιγμής, θεωρείται σχετικά απίθανο το να γίνει ένα κουνούπι φορέας του ιού, τσιμπώντας έναν άνθρωπο που νοσεί. Πόσο δε μάλλον το να τον μεταδώσει με το τσίμπημα σε κάποιον άλλο άνθρωπο.
Ναι, τα κουνούπια μπορούν να μεταδώσουν άλλες ασθένειες
Τα θηλυκά κουνούπια έχουν ανάγκη τα θρεπτικά στοιχεία που βρίσκονται στο αίμα μας, έτσι ώστε να καταφέρουν να αναπτύξουν τα αυγά τους. Οι ιοί μπορούν να εκμεταλλευτούν αυτή τη βιολογική τους ανάγκη και να αρχίσουν να μεταδίδονται από ξενιστή σε ξενιστή. Αλλά για να μολυνθεί ένα κουνούπι, πρέπει πρώτα να τσιμπήσει ένα ήδη μολυσμένο ζώο, ή έναν μολυσμένο άνθρωπο. Τα κουνούπια μπορούν να μεταδώσουν έναν αριθμό ασθενειών, μεταξύ άλλων και τον κίτρινο πυρετό, τον Δάγκειο πυρετό, και τον Ιό Ζίκα. Μπορούν επίσης να μεταδώσουν την ελονοσία, η οποία προκαλείται από ένα παράσιτο. Δεν μπορούν να μεταδώσουν βέβαια όλους τους ιούς. Για παράδειγμα, ο HIV και ο έμπολα δε μπορούν να μεταδοθούν μέσω ενός κουνουπιού. Στην περίπτωση του HIV, ούτε το ίδιο το κουνούπι δε μπορεί να μολυνθεί από τον ιό, ακόμα κι αν τσιμπήσει ένα ήδη μολυσμένο άτομο, λόγω της χαμηλής συγκέντρωσης του ιού στο αίμα. Όσον αφορά τον έμπολα, ακόμα κι όταν οι επιστήμονες προσπάθησαν με ένεση να μολύνουν ένα κουνούπι, δεν τα κατάφερναν.
Όχι όμως τον κορονοϊό
Ο νέος αυτός κορονοϊός που έχει εξελιχθεί σε πανδημία, μεταδίδεται κυρίως μέσω των σταγονιδίων που παράγονται από τον βήχα, το φτάρνισμα και από την επαφή με μολυσμένες επιφάνειες. Παρόλο που ο Covid-19 έχει βρεθεί σε δείγματα αίματος μολυσμένων ασθενών, δεν υπάρχει καμία ένδειξη ότι θα μπορούσε να εξαπλωθεί μέσω των κουνουπιών.
Ακόμα και στην περίπτωση που ένα κουνούπι όντως τσιμπήσει έναν μολυσμένο άνθρωπο και πάρει μια αρκετή ποσότητα του ιού, δεν υπάρχει κανένα στοιχείο που να μας κάνει να πιστέψουμε ότι μπορεί να μολυνθεί το ίδιο το κουνούπι. Κι αν δεν μολυνθεί το κουνούπι, τότε δεν θα είναι ικανό να μεταδώσει και τον ιό, μέσω του τσιμπήματος.
Γιατί μεταδίδει κάποιους ιούς και όχι όλους;
Όταν ένα κουνούπι τσιμπάει και αντλεί αίμα που είναι μολυσμένο με έναν ιό, ο ιός εισέρχεται στο σώμα του εντόμου. Από εκεί, ο ιός πρέπει να μολύνει τα κύτταρα του εντόμου, ξεκινώντας από την κοιλιά και εξαπλώνοντας στα πόδια, στα φτερά και στο κεφάλι. Έπειτα, ο ιός πρέπει να φτάσει και στους σιελογόνους αδένες πριν αρχίσει να μεταδίδεται στα επόμενα τσιμπήματα. Όλη αυτή η διαδικασία διαρκεί από λίγες μέρες μέχρι πάνω από μία εβδομάδα και μπορεί να αποτελεί μια εύκολη υπόθεση για έναν ιό που την γνωρίζει και έχει προσαρμοστεί σε αυτή την, αλλά για κάποιον άλλον που δεν έχει αυτή τη δυνατότητα, δεν θα καταφέρει ποτέ να φτάσει στο τέλος της διαδικασίας.
Photo by Wolfgang Hasselmann on Unsplash
