Όλη η αλήθεια για το κάπνισμα: Διαλύστε τους πιο διαδεδομένους μύθους για μια κακή συνήθεια
Σχεδόν όλοι γνωρίζουμε ότι το κάπνισμα βλάπτει την υγεία μας, όμως πολλοί δεν γνωρίζουμε όλη την αλήθεια για αυτή τη βλαβερή συνήθεια. Υπάρχουν κάποιοι μύθοι που πιστεύουν ακόμη και οι πιο ενημερωμένοι καπνιστές. «Αν κόψω το κάπνισμα θα παχύνω πολύ», «αν κάνω λίγα ή light τσιγάρα δεν θέτω σε κίνδυνο την υγεία μου», «κάνω ζημιά μόνο σε μένα», «η ζημιά στην υγεία μου έχει ήδη γίνει», είναι μερικές από τις πιο συχνές δικαιολογίες που επικαλούμαστε πολλοί για να μην κόψουμε το κάπνισμα. Ας μάθουμε λοιπόν την αλήθεια για να διαλύσουμε τους πιο διαδεδομένους μύθους για το τσιγάρο και ας αφήσουμε τις δικαιολογίες που μας εμποδίζουν να απαλλαγούμε από αυτό.
Ο 1ος μύθος:
Τα ελαφριά είναι λιγότερο επικίνδυνα για την υγεία
Η αλήθεια:
Η ποσότητα πίσσας και νικοτίνης που εισπνέουν οι καπνιστές «ελαφρών» τσιγάρων είναι έως και δέκα φορές από αυτές που αναγράφονται στο πακέτο, όπως προκύπτει από έρευνα Βρετανών ειδικών που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Journal of the National Cancer Institute. Τα αποτελέσματα αυτά προέκυψαν από τον προσδιορισμό της κοτινίνης (ένα παραπροϊόν της νικοτίνης) που βρέθηκε σε δείγματα σάλιου περίπου 2.000 ενήλικων καπνιστών. Οι Βρετανοί ερευνητές αναφέρουν ότι όσοι καπνίζουν ελαφρά τσιγάρα για να αυξήσουν τη δόση, αναγκάζονται –χωρίς συχνά να το καταλαβαίνουν- να εισπνέουν πιο συχνά και πιο βαθιά τον καπνό. Οι ειδικοί επισημαίνουν ότι τα τσιγάρα που αναγράφουν ότι απελευθερώνουν 0,1mg νικοτίνης, στην πραγματικότητα επιβαρύνουν τους καπνιστές με σχεδόν δεκαπλάσια ποσότητα (περίπου 1mg), ενώ όσοι επιλέγουν πιο «βαριά» τσιγάρα εισπνέουν ποσότητα νικοτίνης 1,5 φορές μεγαλύτερη, κατά μέσο όρο, από αυτή που αναγράφεται στο πακέτο. Σύμφωνα με τους ερευνητές οι μετρήσεις της πίσσας και της νικοτίνης, πραγματοποιούνται από τις καπνοβιομηχανίες σε μηχανήματα, τα οποία δεν «συμπεριφέρονται», όπως οι πραγματικοί καπνιστές με αποτέλεσμα να μην αντικατοπτρίζουν την πραγματικότητα. Οι καπνιστές –σε αντίθεση με τα μηχανήματα- μπορούν να εισπνεύσουν μεγαλύτερη ποσότητα νικοτίνης ρουφώντας πιο βαθιά και πιο παρατεταμένα τον καπνό. Για τους παραπάνω λόγους, στην Ευρωπαϊκή Ένωση, απαγορεύεται η σήμανση των «ελαφρών» τσιγάρων, καθώς αυτό -σύμφωνα με ους ειδικούς- θα αποτελούσε παραπληροφόρηση του κοινού για τα επίπεδα της εισπνεόμενης πίσσας και νικοτίνης. Σύμφωνα με τη μελέτη οι καπνιστές «ελαφρών» τσιγάρων είναι συχνότερα μεγαλύτερης ηλικίας, ανώτερου μορφωτικού επιπέδου και γυναίκες.
Ο 2ος μύθος:
Αν καπνίζω λίγα τσιγάρα δεν κινδυνεύω
Η αλήθεια:
Το κάπνισμα ακόμη και τεσσάρων τσιγάρων την ημέρα, σχεδόν τριπλασιάζει τις πιθανότητες θανάτου από καρδιά, σύμφωνα με επιστήμονες από την Νορβηγία. Η συγκεκριμένη έρευνα, που δημοσιεύτηκε στην ιατρική Επιθεώρηση «Tobacco Control», καταρρίπτει την πεποίθηση ότι τα λίγα τσιγάρα δεν βλάπτουν την υγεία μας. Μάλιστα μεγαλύτερος κίνδυνος ελλοχεύει για τις γυναίκες σε σχέση με τους άνδρες. Οι Νορβηγοί ειδικοί παρακολούθησαν την πορεία της υγείας 43.000 ανδρών και γυναικών για ένα διάστημα 30 περίπου ετών, από τα μέσα της δεκαετίας του 1970 έως το 2002. Τα συμπεράσματά τους ήταν αποκαλυπτικά: σε σχέση με τους μη καπνιστές, όσοι κάπνιζαν από ένα έως τέσσερα τσιγάρα ημερησίως, αντιμετώπιζαν περίπου τριπλάσιες πιθανότητες θανάτου από στεφανιαία νόσο. Στις γυναίκες συγκεκριμένα, σύμφωνα με τους επιστήμονες, οι πιθανότητες θανάτου λόγω καρκίνου του πνεύμονα ήταν πιο αυξημένες. Οι ειδικοί τονίζουν ωστόσο, ότι δεν είναι δυνατόν να εξακριβωθούν οι συνέπειες του καπνίσματος σε όσους καπνίζουν σποραδικά, όπως για παράδειγμα ένα – δύο τσιγάρα στην έξοδο τους κάθε Σάββατο βράδυ. Στον αντίλογο κάποιοι επιστήμονες εκφράζουν αμφιβολίες για τα συμπεράσματα των Νορβηγών, υπενθυμίζοντας ότι υπάρχουν και άλλες έρευνες που δείχνουν ότι το κάπνισμα έως και δέκα τσιγάρων την ημέρα δεν αυξάνει τον κίνδυνο καρδιακών νοσημάτων. Ο εκπρόσωπος της βρετανικής ιατρικής ένωσης τονίζει ωστόσο: «Όλοι οι καπνιστές θέτουν τη ζωή τους σε κίνδυνο, ακόμα και όταν αυτοπροσδιορίζονται ως κοινωνικοί καπνιστές. Ο μόνος τρόπος προστασίας είναι να κόψουν τελείως το κάπνισμα.» Σύμφωνα με άλλη έρευνα Αμερικανών επιστημόνων, το κάπνισμα έστω και ενός τσιγάρου, αυξάνει μέσα σε διάστημα λίγων λεπτών τον κίνδυνο θρόμβωσης και καρδιακής προσβολής. Ο καπνός φαίνεται ότι οδηγεί σε ρήξη της αθηρωματικής πλάκας και σχηματισμό μεγάλων θρόμβων. Σύμφωνα με τον επικεφαλής της έρευνας δρ. Σαϊτέντρα, το ενδεχόμενο θρόμβωσης καθώς και το μέγεθος του θρόμβου, είναι πολύ πιθανό να μην σχετίζονται με το συνολικό αριθμό τσιγάρων που έχει καπνίσει κάποιος, ούτε με το πόσα χρόνια καπνίζει. Απεναντίας υποστηρίζει ότι η βλαβερή επίδραση του καπνού ενδέχεται να εκδηλώνεται από το πρώτο τσιγάρο, ιδιαίτερα για όσους πάσχουν από αρτηριοσκλήρυνση.
Ο 3ος μύθος:
Καπνίζω πολλά χρόνια επομένως η ζημιά έχει ήδη γίνει
Η αλήθεια:
Πολλοί καπνιστές δεν κόβουν το κάπνισμα γιατί θεωρούν ότι έχουν ήδη βλάψει την υγεία τους και πως η ζημιά αυτή δεν είναι πλέον αναστρέψιμη μετά από κάποια χρόνια καπνίσματος. Αυτή η θεωρία ωστόσο δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα, αφού η διακοπή του καπνίσματος έχει αποδειχθεί ιδιαίτερα ωφέλιμη ακόμα και για όσους επιδίδονται στην ανθυγιεινή αυτή συνήθεια για πολλά χρόνια, σύμφωνα με το Βρετανικό Ίδρυμα Καρδιολογίας. Μάλιστα, σύμφωνα με τους ειδικούς, σε διάστημα πέντε ετών από τη διακοπή του καπνίσματος, ο κίνδυνος εκδήλωσης καρδιοπαθειών μειώνεται στο μισό. Οι επιστήμονες επισημαίνουν πως σε οποιαδήποτε ηλικία και αν αποφασίσει να κόψει κανείς το κάπνισμα, θα αποκομίσει πολλαπλά οφέλη για την υγεία του. Μάλιστα τα οφέλη αυτά δεν είναι μακροπρόθεσμα, αλλά ξεκινούν από την ημέρα διακοπής του. Μέσα σε ένα μήνα αυτός που κόβει το κάπνισμα, θα νοιώσει ότι αναπνέει καλύτερα και δεν λαχανιάζει με την παραμικρή προσπάθεια, ενώ σε ένα χρόνο θα έχει περιορίσει τον κίνδυνο να υποστεί καρδιακή προσβολή στο μισό. Οι καπνιστές που κόβουν το κάπνισμα μέχρι τα 35 περιορίζουν κατά 90% τον κίνδυνο να εκδηλώσουν προβλήματα υγείας εξαιτίας του καπνίσματος, ενώ οι καπνιστές που κόβουν το κάπνισμα πριν τα 50, περιορίζουν τον κίνδυνο θανάτου εξαιτίας του καπνίσματος στα επόμενα 15 χρόνια στο μισό σε σχέση με εκείνους που συνεχίζουν να καπνίζουν. Ποτέ δεν είναι αργά λοιπόν να κόψει κανείς αυτή την κακή συνήθεια…
Ο 4ος μύθος:
Ο μόνος που βλάπτω είναι ο εαυτός μου
Η αλήθεια:
Στην πραγματικότητα το κάπνισμα δεν κάνει ζημιά μόνο στον καπνιστή, αλλά και στους γύρω του. Στις ΗΠΑ το παθητικό κάπνισμα ευθύνεται για το θάνατο 50.000 ετησίως, σύμφωνα με εκτιμήσεις της Αμερικανικής Πνευμονολογικής Εταιρείας, ενώ το 1% των θανάτων που καταγράφονται κάθε χρόνο σε όλο τον κόσμο οφείλεται στο παθητικό κάπνισμα, όπως εκτιμά μελέτη που δημοσιεύτηκε στην ιατρική επιθεώρηση «The Lancet». Μάλιστα από τους 600.000 ανθρώπους που πεθαίνουν κάθε χρόνο από τον καπνό των άλλων, οι 165.000 είναι νήπια. Δεν είναι όμως μόνο ο κίνδυνος θανάτου που αντιμετωπίζουν οι παθητικοί καπνιστές: το ενεργητικό, αλλά και το παθητικό κάπνισμα αυξάνουν τον κίνδυνο να εκδηλώσουμε ανοχή στη γλυκόζη, μια διαταραχή που μπορεί να οδηγήσει σε διαβήτη, σύμφωνα με Αμερικανούς ερευνητές. Σύμφωνα με άλλη έρευνα, το παθητικό κάπνισμα μπορεί να προκαλέσει βλάβες της ακοής.
Ο 5ος μύθος:
Το στρες από τη διακοπή του καπνίσματος είναι εξίσου ανθυγιεινό με το κάπνισμα
Η αλήθεια:
Πράγματι η προσπάθεια να κόψει κανείς το κάπνισμα μπορεί να προκαλέσει στρες, ωστόσο δεν υπάρχει κανένα επιστημονικά τεκμηριωμένο στοιχείο που να δείχνει ότι το στρες αυτό έχει μακροπρόθεσμα αρνητικές επιπτώσεις στην υγεία μας. Απεναντίας οι ερευνητές έχουν διαπιστώσει ότι κάποιος που σταματά να καπνίζει, αρχίζει να τρέφεται καλύτερα και πιο ισορροπημένα, ασκείται πιο τακτικά και αισθάνεται πολύ καλύτερα με τον εαυτό του. Πολλοί καπνιστές υποστηρίζουν ότι ένα τσιγάρο μπορεί να τους χαλαρώσει και να απαλύνει το στρες της καθημερινότητας. Η νικοτίνη όμως δεν παίζει χαλαρωτικό ρόλο, αφού είναι ουσία που κατά βάση έχει διεγερτικές ιδιότητες. Το αίσθημα ικανοποίησης που θεωρείται ότι προκαλεί αποδίδεται από τους ειδικούς κυρίως στη συνήθεια παρά στην ουσία.
Ο 6ος μύθος:
Το κάπνισμα βλάπτει περισσότερο τους άνδρες
Η αλήθεια:
Αν και οι περισσότεροι πιστεύουν ότι οι γυναίκες αντιμετωπίζουν μικρότερο κίνδυνο να εκδηλώσουν καρδιακά νοσήματα εξαιτίας του καπνίσματος σε σχέση με τους άνδρες, αυτό δεν αληθεύει. Ο μύθος αυτός ενδεχομένως να έχει διαδοθεί εξαιτίας του γεγονότος ότι οι γυναίκες πριν την εμμηνόπαυση, θεωρείται ότι αντιμετωπίζουν μικρότερο κίνδυνο εκδήλωσης καρδιακών παθήσεων επειδή προστατεύονται από τις ορμόνες τους. Σύμφωνα όμως με πρόσφατη έρευνα οι γυναίκες που καπνίζουν έχουν μεγαλύτερες πιθανότητες να εμφανίσουν καρδιολογικά προβλήματα σε σχέση με τους άνδρες. Από τη μελέτη αυτή στην οποία συμμετείχαν πάνω από δύο εκατομμύρια άνθρωποι, από το 1966 έως το 2010, φαίνεται ότι οι γυναίκες καπνίστριες αντιμετωπίζουν 25% μεγαλύτερο κίνδυνος να υποστούν έμφραγμα σε σχέση με τους άνδρες καπνιστές. Οι λόγοι ακόμη παραμένουν στις λεπτομέρειές τους άγνωστοι. Οι επιστήμονες ωστόσο θεωρούν ότι οι βιολογικές διαφορές ανάμεσα στα δύο φύλα και ο διαφορετικός τρόπος που καπνίζουν ίσως να είναι μερικές από τις αιτίες που καθιστούν το κάπνισμα πιο ριψοκίνδυνο για το ασθενές φύλο. Όλα αυτά βέβαια δεν σημαίνουν ότι πρέπει να συνεχίσετε να καπνίζετε, απεναντίας έχετε ένα παραπάνω λόγο να πείσετε και τη σύντροφό σας να «κόψει» το κάπνισμα.
Ο 7ος μύθος:
Δεν «κατεβάζω» τον καπνό, άρα δεν κινδυνεύω
Η αλήθεια:
Πολλοί ιδιαίτερα όσοι καπνίζουν πούρα ή πίπα θεωρούν ότι δεν κινδυνεύουν καθόλου από το κάπνισμα, επειδή δεν κατεβάζουν τον καπνό. Στην πραγματικότητα δεν πρέπει να νοιώθει ασφαλής κάποιος που δεν «κατεβάζει» τον καπνό, γιατί μπορεί οι επιβλαβείς ουσίες του τσιγάρου να μην καταλήγουν στους πνεύμονες του, παραμένουν όμως στην στοματική κοιλότητα προκαλώντας διάφορα προβλήματα όπως χρόνιο ερεθισμό του λάρυγγα και του φάρυγγα ή νεοπλασίες στα χείλη.
Ο 8ος μύθος:
Αν κόψω το κάπνισμα θα παχύνω πολύ
Η αλήθεια:
Καταρχήν δεν παχαίνουν όλοι όσοι διακόπτουν το κάπνισμα, αφού αυτό εξαρτάται από το χαρακτήρα, την ιδιοσυγκρασία, το μεταβολισμό και την αυτοπειθαρχία του καθενός μας. Είναι πιθανό -για να λέμε όλη την αλήθεια- να πάρει κανείς μερικά κιλά (2-3) αν σταματήσει να καπνίζει, όμως αυτό είναι ένα ενδεχόμενο που μπορεί να αποτρέψει με λίγη προσοχή στη διατροφή του. Η αλήθεια είναι ότι το κάπνισμα επιταχύνει ελάχιστα το ρυθμό του μεταβολισμού, ο οποίος με τη διακοπή του καπνίσματος επανέρχεται σε φυσιολογικά επίπεδα γεγονός που μπορεί να επιφέρει μικρή αύξηση βάρους. Αν βέβαια κάποιος αντικαταστήσει την κακή συνήθεια του καπνίσματος με το φαγητό είναι πιθανό να παχύνει.
Όσα δεν γνωρίζατε για το κάπνισμα
*Οι καπνιστές συνηθίζουν να καπνίζουν μετά το φαγητό γιατί θεωρούν ότι ένα τσιγάρο θα τους βοηθήσει να χωνέψουν ευκολότερα. Στην πραγματικότητα όμως η προτεραιότητα του οργανισμού είναι να προστατεύσει το αίμα από τη νικοτίνη, ενώ η πέψη έρχεται σε «δεύτερη μοίρα»
*Περίπου το 25% των τσιγάρων που κυκλοφορούν παγκοσμίως είναι λαθραία
*Το κάθε τσιγάρο περιέχει περισσότερες από 4000 χημικές ουσίες, από τις οποίες πολλές έχουν συσχετιστεί με την πρόκληση καρκίνου.
*Ένας καπνιστής που καπνίζει ένα πακέτο τσιγάρα την ημέρα, επιβαρύνει τον οικογενειακό προϋπολογισμό με περίπου 1460 ευρώ το χρόνο.
*Από τη στιγμή που θα εισπνεύσετε τον καπνό ενός τσιγάρου, η νικοτίνη φθάνει στον εγκέφαλο μέσα σε 10 δευτερόλεπτα και έπειτα από λίγο σε ολόκληρο το σώμα.
Μ. Σιγανός
μύθοι-κάπνισμα, τσιγάρο, καπνός, υγεία
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ:
Πως λειτουργούν τα σχολεία στον υπόλοιπο κόσμο
Ποιά σαλάτα από την Ιταλία ενισχύει τη μνήμη;
Crash test στους καφέδες του κόσμου. Ποιοί πίνουν περισσότερο;
Μυστικά αδυνατίσματος από κάθε γωνιά του πλανήτη
Ποιος λαός είναι πιο κολλημένος με την TV;
Αν και Σκοτσέζοι σου λένε να μην δίνεις σημασία στα λεφτά
5 πολυτελέστατα εναλλακτικά (και μαγευτικά) ξενοδοχεία
5 κορυφαίοι ταξιδιωτικοί προορισμοί για ζευγάρια
