5 κορυφαίοι φιλόσοφοι και οι θεωρίες τους

Διαβάστε  πέντε φιλοσοφικές θεωρίες που μπορούν να σας βοηθήσουν να κάνετε την ζωή σας καλύτερη

John Locke

Ο πιο σημαντικός στοχαστής της σύγχρονης πολιτικής επηρέασε  τη ρητορική του Thomas Jefferson στη Διακήρυξη της Ανεξαρτησίας και το Σύνταγμα των ΗΠΑ. Ο Locke αναφέρεται ως «Πατέρας του Φιλελευθερισμού», λόγω των αρχών του ανθρωπισμού και της ατομικής ελευθερίας που πρέσβευε. Λέγεται ότι ο ουσιαστικός φιλελευθερισμός, η πίστη στα ίσα δικαιώματα βάσει του νόμου, ξεκινά με τον Locke.  Πίστευε ότι για να είναι πετυχημένη μια κυβέρνηση θα έπρεπε να έχει τη συγκατάθεση των κυβερνούμενων ». Κατά τον φιλόσοφο δικαιώματα για όλα τα ανθρώπινα όντα ήταν και παραμένουν «η ζωή και η ελευθερία».

Δεν ενέκρινε την ιδέα που επέτρεπε σε ορισμένους να αποκτήσουν γη και τίτλους ευγενείας λόγω κληρονομιάς με τους φτωχούς, από την άλλη πλευρά, να παραμένουν φτωχοί για πάντα. Ο Locke, κυρίως μέσω του Jefferson, συνέβαλε στην κατάργηση της τάξης  ευγενών στην Αμερική. Παρόλο που τα κληρονομικά δικαιώματα εξακολουθούν να υπάρχουν στην Ευρώπη, ειδικά ανάμεσα για τους λίγους βασιλιάδες και τις βασίλισσες που έχουν απομείνει, σε μεγάλο βαθμό η πρακτική έχει εκλείψει. Το αληθινό δημοκρατικό ιδεώδες έφτασε στον σύγχρονο κόσμο όταν υιοθετήθηκε η φιλελεύθερη θεωρία του Locke.

Επίκουρος

Ο Επίκουρος έχει πάρει μια άδικα τη φήμη κατά τη διάρκεια των αιώνων ως δάσκαλος της αυτοεκμάθησης και της υπερβολικής απόλαυσης. Είχε έντονα επικριθεί από πολλούς χριστιανούς στο παρελθόν (και κυρίως από εκείνους που πολεμούσαν ενάντια σε όλες τις σκέψεις εκτός από τη χριστιανική), ειδικά κατά τη διάρκεια του Μεσαίωνα, επειδή θεωρήθηκε άθεος. Οι αρχές του για μια ευτυχισμένη ζωή συνίστανται στις παρακάτω φράσεις: «Μην φοβάστε τον Θεό», «μην ανησυχείτε για το θάνατο», «αυτό που είναι καλό είναι και εύκολο».

Υποστήριξε την αρχή της άρνησης της πίστης σε οτιδήποτε δεν είναι απτό, συμπεριλαμβανομένου του θεού. Τέτοια άυλα πράγματα θεωρούσε ότι αποτελούν προκαταρκτικές έννοιες. Πρόκειται για μια προσέγγιση που μπορείτε να αντιληφθείτε ως εξής: «ό, τι κι αν συμβεί, απολαύστε τη ζωή, γιατί έχετε μόνο μια και δεν διαρκεί πολύ». Η ιδέα του επίκουρου ήταν να ζει κανείς ευτυχισμένα και να επικεντρώνεται στη δίκαιη μεταχείριση των άλλων, στην αποφυγή του πόνου. Με άλλα  λόγια να ζει τη ζωή του με τέτοιο τρόπο ώστε να ευχαριστεί τον εαυτό του, αλλά χωρίς να υπερβάλλει κάπου.

Υποστήριξε τον Χρυσό Κανόνα ότι «Είναι αδύνατο να ζήσεις μια ευχάριστη ζωή χωρίς να ζεις σοφά, καλά και δίκαια (ούτε να βλάπτεις τους άλλους ούτε να σε βλάπτουν). Αλλά ισχύει και το αντίστροφο: είναι αδύνατο να ζεις σοφά, καλά και δίκαια χωρίς να ζεις μια ευτυχισμένη ζωή. «Σοφά», τουλάχιστον για τον Επίκουρο, σήμαινε την αποφυγή του πόνου, του κινδύνου, της ασθένειας κ.λπ. «Καλά» σήμαινε να κάνεις σωστή διατροφή και να γυμνάζεσαι. «Δίκαια», σήμαινε να ακολουθείς την έννοια του Χρυσού Κανόνα να μην βλάπτεις άλλους γιατί δεν θέλεις να σε βλάψουν και εκείνοι.

Ζήνωνας

Ίσως να μην είστε τόσο εξοικειωμένοι με αυτόν όσο με τους περισσότερους από αυτούς που βρίσκονται σε αυτήν τη λίστα, αλλά ο Ζήνωνας ίδρυσε τη σχολή του Στωικισμού. Ο στωικισμός προέρχεται από την ελληνική λέξη «στοά», η οποία ήταν μια κλειστή πλατεία στη βόρεια πλευρά της αθηναϊκής αγοράς, του 3ο αιώνα π.Χ. Ο στωικισμός βασίζεται στην ιδέα ότι οτιδήποτε μας κάνει να υποφέρουμε στη ζωή είναι στην πραγματικότητα ένα λάθος της κρίσης μας. Υποστήριζε, επίσης, ότι πρέπει πάντα να έχουμε απόλυτο έλεγχο στα συναισθήματά μας. Η οργή, ο ενθουσιασμός, η κατάθλιψη είναι όλα απλά σφάλματα της λογικής ενός ατόμου και, ως εκ τούτου, είμαστε συναισθηματικά αδύναμοι όταν επιτρέπουμε στον εαυτό μας να τα νιώθουμε. Με άλλα λόγια, ο κόσμος είναι αυτός που φτιάχνουμε εμείς.

Ο επικουρισμός είναι η σχολή σκέψης που θεωρείται αντίθετη του στωικισμού, αλλά σήμερα πολλοί άνθρωποι κάνουν λάθος και συγχέουν τις δύο σχολές. Ο επικουρισμός υποστηρίζει ότι υπάρχει μεγάλη δυσαρέσκεια στη ζωή που πρέπει να αποφευχθεί, προκειμένου να εισέλθουμε σε μια κατάσταση τέλειας ψυχικής ειρήνης (αυτό που λέμε αταραξία, στα ελληνικά). Από την άλλη, ο Στωικισμός υποστηρίζει ότι η ψυχική ειρήνη πρέπει να αποκτηθεί με τη δική σας θέληση και αυτό μπορείτε να το πετύχετε αν δεν αφήσετε τίποτα να σας ενοχλήσει. Ο θάνατος είναι μια αναπόφευκτη αναγκαία εξέλιξη. Επομένως,  γιατί να αισθάνεστε κατάθλιψη όταν κάποιος πεθαίνει; Η κατάθλιψη δεν βοηθά. Πονάει μόνο. Γιατί θυμώνετε για κάτι; Η οργή δεν θα σας οδηγήσει σε τίποτα καλό σύμφωνα με τους στωικούς. Αν σκέφτεστε έτσι θα έχετε τον πλήρη έλεγχο των συναισθημάτων σας και θα  βρεθείτε σε μια κατάσταση ψυχικής ειρήνης. Είναι σημαντικό να αποφύγετε την επιθυμία: μπορείτε να αγωνιστείτε για ό, τι χρειάζεστε, αλλά μόνο για αυτό και τίποτα περισσότερο. Η επιθυμία θα σας οδηγήσει σε περίσσεια αγαθών και η περίσσεια δεν βοηθά, αλλά πονάει.

Αβικέννας

Το πλήρες όνομά του είναι Αμπού Αλί αλ-Χουσεΐν ιμπν Αμπνταλλάχ ιμπν Σίνα (Abū ʿAlī al-Ḥusayn ibn ʿAbd Allāh ibn Sīnā). Έζησε στην Περσική Αυτοκρατορία από το γ. 980 μ.Χ. έως το 1037. Εκτός από το εκτόπισμα του ως φιλόσοφος, ήταν επίσης και διακεκριμένος γιατρός. Τα δύο πιο γνωστά έργα του σήμερα είναι το Βιβλίο της Θεραπείας (το οποίο δεν έχει καμία σχέση με τη φυσική ιατρική) και ο Κανών της Ιατρικής, το οποίο ήταν συλλογή όλων των γνωστών ιατρικών γνώσεων εκείνης της εποχής.

Στο Βιβλίο της Θεραπείας του ασχολείται με τα πάντα, από τη λογική, τα μαθηματικά, τη μουσική, την επιστήμη. Ανέφερε σε αυτό ότι η Αφροδίτη είναι πιο κοντά από τον Ήλιο στη Γη. Ο Ήλιος φαίνεται πολύ πιο κοντά από την Αφροδίτη, αλλά εκείνος κατάλαβε τι ισχύει πραγματικά. Απέρριψε την αστρολογία ως αληθινή επιστήμη, καθώς τα πάντα βασίζονται σε εικασίες και όχι σε αποδεικτικά στοιχεία.

Ο  Αβικέννας είναι ο πρώτος που περιγράφει τις πέντε βασικές αισθήσεις: γεύση, αφή, όραση, ακοή και όσφρηση. Μπορεί να ήταν και ο πρώτος συστηματικός ψυχολόγος του κόσμου, σε μια εποχή που οι άνθρωποι που έπασχαν από ψυχική διαταραχή λέγονταν ότι τους είχαν καταλάβει δαίμονες. Υποστήριξε ότι στον άνθρωπο υπήρχαν σωματικές δυνατότητες για ανάκαμψη που είναι εγγενείς σε όλες τις πτυχές του σώματος ενός ατόμου, συμπεριλαμβανομένου του εγκεφάλου. Οι πέντε μέθοδοι του John Stuart Mill που αφορούν στην επαγωγική λογική προέρχονται κυρίως από τον Αβικέννα.

Θωμάς Ακινάτης

Ο Θωμάς θα θυμόμαστε για πάντα ως τον φιλόσοφο που υποτίθεται ότι απέδειξε την ύπαρξη του Θεού υποστηρίζοντας ότι το Σύμπαν έπρεπε να έχει δημιουργηθεί από κάτι, αφού όλα όσα υπάρχουν σε αυτό έχουν αρχή και τέλος. Σήμερα το εν λόγω επιχείρημα αναφέρεται ως η «Πρώτη αιτία» και όλοι οι φιλόσοφοι μετά από εκείνον παλεύουν με την απόδειξη ή την απόρριψη της θεωρίας του.

Διαβάστε ακόμη

Οι 10 πιο έξυπνοι άνθρωποι στην ιστορία της ανθρωπότητας